Fundusze indeksowe vs ETFy

Spis treści:

1. Czym są fundusze indeksowe i ETFy?

2. Co wybrać - porównanie  inwestowania w fundusze indeksowe i ETFy.

3. Wpływ parametrów funduszy na strategię inwestycyjną.
    

Czym są fundusze indeksowe i ETF?

Inwestowanie indeksowe (pasywne) polega na inwestycji w fundusz inwestycyjny, którego celem jest jak najwierniejsze odwzorowanie zachowania indeksu rynkowego stanowiącego jego punkt odniesienia (tzw. benchmark). W celu najbardziej efektywnego wykorzystania potencjału tego rodzaju funduszy warto przyjąć długoterminowy horyzont inwestycji, a liczbę przeprowadzanych transakcji ograniczyć do minimum – nie licząc dostosowania składu portfela do pierwotnie przyjętych udziałów funduszy (tzw. rebalancing) i systematycznych dopłat. Taka strategia ma na celu ograniczenie kosztów transakcyjnych (jeśli występują – o czym więcej można przeczytać w dalszej części tekstu), unikanie wpływu emocji na nasze decyzje inwestycyjne (np. dużych zakupów do portfela, gdy notowania są bardzo wysoko czy wyprzedaży jego składników, gdy na rynkach dominują spadki) oraz korzystanie z procentu składanego zapewniającego stopniową kumulację naszego majątku.

Fundusze indeksowe były pierwszymi wehikułami inwestycyjnymi pozwalającymi inwestować pasywnie, a ich początki sięgają lat 70-tych XX wieku.

ETF-y (z ang. Exchange Traded Fund) zostały wprowadzone kilkanaście lat później, aby zaoferować produkt, który może być przedmiotem obrotu na giełdzie.

Notowanie funduszu na giełdzie może być postrzegane jako ułatwienie dla inwestora preferującego bardziej aktywne obracanie składnikami swojego portfela, jednak taka krótkoterminowa spekulacja jest sprzeczna z założeniami inwestowania pasywnego. Zgodnie z nią fundusz raz zakupiony do pasywnego portfela powinien być w nim utrzymywany jak najdłużej, aby nie zakłócać realizacji długoterminowego celu inwestycyjnego i nie obniżać stopy zwrotu z portfela wskutek wyższych kosztów transakcyjnych, prowizji brokerów czy obciążeń podatkowych.

Benchmark funduszu indeksowego może reprezentować cały szeroki rynek (np. akcji lub obligacji) albo tylko jego część – sektory, regiony geograficzne czy tematy inwestycyjne. Pozwala to inwestorowi na uzyskanie precyzyjnej i przejrzystej ekspozycji na wybrany przez niego rynek, reprezentowany zdywersyfikowanym, obiektywnie wyznaczonym indeksem, dostępny z szerokiej palety różnorodnych, globalnych możliwości inwestycyjnych.

Tym samym fundusze indeksowe są dla inwestora wygodnym instrumentem do realizowania indywidualnych strategii rynkowych, zarówno w krótkim, jak i długim horyzoncie inwestycyjnym.
 

Co wybrać? Porównanie aspektów inwestowania w fundusze indeksowe vs ETF-y

	Fundusze indeksowe (na przykładzie inPZU SFIO)	ETF-y
Kwota wpłaty	Od 100 zł możliwe niskie wpłaty i alokacja w dowolną liczbę funduszy nawet tak przy wpłacie 100 zł.	Zależna od aktualnej ceny certyfikatu funduszu na giełdzie. Opłacalność wpłaty zależna od poziomu minimalnej prowizji biura maklerskiego.
Waluta inwestycji	Polski złoty -zabezpieczone ryzyko walutowe w funduszach inwestujących za granicą.	Polski złoty lub waluta aktywów w indeksie - możliwe ryzyko walutowe.
Koszty inwestycji	opłata za zarządzanie koszty funkcjonowania funduszu (np. operacyjne, administracyjne, transakcyjne) sumujące się do TER (Total Expense Ratio)	opłata za zarządzanie TER (analogicznie jak w funduszach pasywnych) dodatkowo spread transakcyjny między ceną kupna i sprzedaży na giełdzie
Opłaty za prowadzenie rejestru/rachunku	0 zł	Tak -poziom zależny od oferty biura maklerskiego.
Opłaty od zleceń	0 zł	Prowizje zgodne z tabelą opłat domu maklerskiego. Warto sprawdzić minimalną opłatę wyrażoną procentowo i kwotowo. Przesunięcie środków wiąże się z opłatami (są pobierane od każdej transakcji kupna i sprzedaży).
Opodatkowanie zysku	brak podatku przy przenoszeniu środków pomiędzy subfunduszami (zlecenie zamiany, zlecenie zmiany alokacji) w ramach parasola inPZU SFIO  po zakończeniu inwestycji (zlecenie odkupienia) – ew. podatek rozliczany przez inwestora, możliwa kompensacja z innymi inwestycjami kapitałowymi.	Podatek opłaca inwestor. Obowiązek podatkowy może powstać każdorazowo przy zmianie sposobu inwestowania środków.
Realizacja zleceń	Zlecenia złożone do określonej godziny (16:20 dla inPZU SFIO) w dniu wyceny są realizowane po wycenie z tego samego dnia. Optymalne dla inwestora długoterminowego lub dokonującego częstszych zmian w alokacji środków.	Notowane na giełdzie w systemie notowań ciągłych, można nimi handlować jak akcjami. Wycena w czasie rzeczywistym - optymalne dla inwestora składającego zlecenia w ciągu tej samej sesji giełdowej.
Dla kogo?	Dla każdego inwestora : poczatkującego i zaawansowanego. Dla inwestorów nie posiadających doświadczenia w inwestowaniu na giełdzie. Dla inwestora długoterminowego  Zarówno dla inwestorów  zainteresowanych dokonywaniem niższych lub regularnych wpłat oraz tych chcących inwestować jednorazowo wyższe kwoty.	Dla inwestora świadomego mechanizmów rynkowych i doświadczonego w inwestowaniu na giełdzie. Dla inwestora posiadającego rachunek maklerski. Dla inwestora mogącego spełnić wyższe progi inwestycyjne (warunek wyższych minimalnych wpłat).

 

Jak powyższe parametry mogą wpływać na planowaną strategię inwestora?

 

• Kwota wpłaty

Strategia inwestowania pasywnego zakłada regularne dopłaty środków, aby stopniowo budować coraz większy portfel i uniezależnić się od stanu rynku, przy którym rozpoczynamy inwestycję. Sprzyja temu możliwość dokonywania niskich wpłat do funduszy indeksowych. W inPZU minimalna kwota wpłaty do subfunduszu lub portfela to 100 zł i możliwe jest nabycie części jednostki uczestnictwa.

ETF-y można nabywać za niskie kwoty, tylko jeśli odpowiednio niska jest cena pojedynczego certyfikatu notowanego na giełdzie. Opłacalność takiej operacji zależy jednak od poziomu minimalnej prowizji transakcyjnej biura maklerskiego, za pośrednictwem którego nabywamy ETF-a. Przy niewielkiej kwotowo transakcji, prowizja może procentowo pochłonąć dużą części naszej wpłaty i już na starcie pogorszyć wyniki inwestycji.
 

• Waluta inwestycji

Walutą, w której wyceniane są fundusze indeksowe z palety inPZU, jest polski złoty – nawet jeśli fundusz śledzi stopy zwrotu zagranicznego indeksu. Ryzyko walutowe jest zabezpieczane przez zarządzających funduszem, aby inwestor uzyskał stopę zwrotu jak najbardziej zbliżoną do wyniku indeksu. To o tyle istotne, że kursy walutowe potrafią być bardzo zmienne i w rezultacie znacząco wpłynąć na ostateczny wynik funduszu, np. niezabezpieczony fundusz może przynieść stratę w sytuacji, gdy jego benchmark zanotował zysk.

W przypadku ETF-ów, jeśli zdecydujemy się na nabycie funduszu notowanego w walucie obcej, ponosimy ryzyko walutowe, a nasz wynik z inwestycji jest złożeniem stopy zwrotu z indeksu oraz zachowania kursu walutowego.
 

• Koszty inwestycji

Wśród najistotniejszych kosztów należy wymienić opłatę za zarządzanie (więcej o znaczeniu kosztów przy długoterminowym inwestowaniu możesz przeczytać tutaj>). Jej wysokość istotnie wpływa na to, jak fundusz wypada względem benchmarku, który śledzi. Wszystkie fundusze inPZU pobierają opłatę za zarządzanie w wysokości 0,50%. Dodatkowo wynik obciążają koszty funkcjonowania funduszu określone w statucie, np. transakcyjne, administracyjne, operacyjne.  Koszty te podzielone przez wartość aktywów netto funduszu to wskaźnik TER (Total Expense Ratio). Im większe są aktywa funduszu, tym mniej widoczny jest wpływ kosztów o charakterze stałym na wycenę jego jednostki.  Opłaty za zarządzanie funduszami ETF są bardzo zróżnicowane, a zależą przede wszystkim od popularności danego funduszu, skali zebranych aktywów oraz indeksu, który odwzorowuje.
 

• Opłaty za prowadzenie rejestru/rachunku

Inwestor nie ponosi opłaty za prowadzenie rejestru funduszy indeksowych inPZU. Przy inwestowaniu w ETF-y takie opłaty mogą wystąpić. Ich wysokość jest uzależniona od oferty biura maklerskiego i trzeba je brać pod uwagę, kalkulując łączną dochodowość inwestycji.
 

• Opłaty od zleceń

Zlecenia nabycia, odkupienia i zamiany jednego subfunduszu indeksowego z parasola inPZU SFIO na inny są wolne od opłat. Możemy więc bez ponoszenia kosztów dokonywać kolejnych dopłat do portfela, dopasowywać jego skład, czy też przeprowadzać rebalancing.

Jeśli nasz portfel budujemy z ETF-ów, każda taka operacja może wiązać się z koniecznością zapłacenia prowizji, zgodnie z tabelą opłat biura maklerskiego. Zmiana składu portfela oznacza poniesienie podwójnej prowizji – najpierw przy sprzedaży ETF-a z naszego portfela, a potem przy zakupie kolejnego. Zbyt niskie kwoty transakcji (mogące wystąpić np. przy rebalancingu) mogą oznaczać, że minimalna opłata od transakcji wyrażona kwotowo przełoży się na wysoką procentową prowizję istotnie obciążającą wynik.

Ponadto, jak w przypadku innych instrumentów notowanych na giełdzie, aktualna cena rynkowa, po której sprzedamy ETF-a (tzw. bid) jest niższa niż cena zakupu (tzw. ask), więc obrót na tym funduszu generuje koszt w postaci różnicy między tymi cenami (tzw. bid-ask spread). Są to koszty wejścia i wyjścia z pozycji, których nie ma w przypadku funduszy indeksowych. Spread między ceną sprzedaży a zakupu może być różny w zależności od płynności (popularności) ETF-a – potrafi on być bardzo niski w przypadku najczęściej handlowanych funduszy, ale dużo wyższy dla bardziej niszowych rynków.
 

• Opodatkowanie zysku

W przypadku funduszy indeksowych podatek od zysków kapitałowych jest pobierany na koniec inwestycji – czyli podczas realizacji zlecenia odkupienia jednostek uczestnictwa. Podstawą do obliczenia podatku jest kwota zysku w okresie trwania inwestycji. Podatek ten jest odprowadzany przez fundusz, a inwestor nie musi podejmować w tym celu żadnych działań. Dodatkową przewagą funduszy indeksowych jest ich dostępność w ramach jednego parasola, co oznacza, że przenoszenie środków pomiędzy subfunduszami nie generuje podatku – zmiana struktury portfela czy przeprowadzenie rebalancingu możliwa jest bez poniesienia kosztów przez inwestora.

W przypadku ETF-ów to na inwestorze spoczywa obowiązek rozliczenia i odprowadzenia podatku. Będzie to konieczne przy zakończeniu zyskownej inwestycji, ale również np. przy rebalancingu. jeśli ETF-y w portfelu wskutek zmian cen rynkowych mają inne wagi niż początkowo założono i inwestor chce dokonać ich dostosowania, od sprzedaży ETF-ów (na których inwestor osiągnął zysk) będzie trzeba zapłacić podatek obniżający stopę zwrotu z portfela.
 

• Realizacja zleceń

Transakcje na jednostkach funduszu indeksowego są przeprowadzane w ramach systemu dystrybucji czy na platformie zarządzającego nim TFI. W przypadku chęci przeprowadzenia transakcji, należy złożyć zlecenie, które jest następnie realizowane w terminie zgodnie ze statutem funduszu. Składając zlecenie inwestor nie zna ceny, po której zostanie ono zrealizowane, gdyż zależy ona od wyceny księgowej jednostki na określony dzień, która nie jest znana w momencie składania zlecenia. W przypadku funduszy indeksowych inPZU zlecenie złożone do godziny 16:20 jest realizowane po wycenie z tego samego dnia. Zaletą takiego rozwiązania jest z kolei brak kosztów ponoszonych przy realizacji zlecenia.

ETF-y notowane są na giełdzie i można nimi handlować analogicznie do akcji. Mają one wycenę rynkową, więc składając zlecenie kupna lub sprzedaży zna się cenę transakcji lub można wskazać cenę, po której transakcja ma zostać zrealizowana. Taki sposób przeprowadzania transakcji wiąże się jednak z kosztami nieobecnymi w przypadku tradycyjnych funduszy indeksowych. Transakcja na ETF-ach może być obciążona kosztem prowizji maklerskiej, a wynik obciąża też wspomniany spread między ceną sprzedaży a zakupu (bid-ask spread).

Podsumowując, obydwa typy funduszy mają swoje zalety, które zależnie od typu inwestora mogą skłonić go do wyboru funduszu indeksowego lub ETF-a jako składnika portfela. Przy budowie portfela pasywnego kluczowa jest też świadomość wszystkich ponoszonych kosztów, aby prawidłowo oszacować stopę zwrotu z inwestycji.
 

---

Jesli zainteresowało Cię inwestowanie poprzez fundusze indeksowe sprawdź fundusze dostępne w ofercie inPZU. Wszystkie fundusze dostępne sa online.
 

SPRAWDŹ FUNDUSZE INDEKSOWE INPZU